Ventilatie is je energiezuinige bondgenoot tegen hitte

Koeling is hot en bij tropische temperaturen grijpen velen naar airconditioning voor hun woning. Traditionele aircosystemen doen de energiefactuur echter oplopen, vereisen de installatie van een extra techniek en worden soms als oncomfortabel ervaren. Wist je dat er een energiezuinige bondgenoot bestaat tegen hitte? Een ventilatiesysteem D laat je toe op een heel eenvoudige manier het hoofd koel te houden op warme zomerdagen.

Passief koelen dankzij de zomerbypass

Met je ventilatie is het mogelijk om passief of natuurlijk te koelen. Dat gebeurt wanneer er bij ventilatie geen warmte wordt uitgewisseld tussen de binnen- en buitenlucht. Dit is mogelijk dankzij de zomerbypassfunctie op een ventilatiesysteem D. Een dubbele klep sluit dan de warmtewisselaar af – omzeilt deze dus - en opent de bypass, zodat er geen warmteterugwinning plaatsvindt.

Het resultaat is dat de verse aangevoerde lucht in de woning een aantal graden lager ligt dan de binnenlucht, wat zorgt voor een aangenaam koeleffect in de slaap- en leefruimtes.

’s Nachts koelere lucht inblazen

Wanneer is de bypassfunctie nu nuttig? Dat is het geval wanneer de buitentemperatuur – bijvoorbeeld ’s nachts - lager ligt dan de binnentemperatuur. Dan treedt de bypassfunctie automatisch in werking. De koele buitenlucht gaat niet door de warmtewisselaar, maar wordt via een omweg en zonder warmterecuperatie de woning ingeblazen. Om het effect daarvan te maximaliseren, plaats je de ventilatiestand op het maximum (stand 3 of 4) zodat je zoveel mogelijk koele verse lucht aanvoert. De bypass sluit automatisch weer wanneer de temperatuur buiten hoger ligt dan binnen.

Een voorbeeld: bij een binnentemperatuur van 23°C en buitentemperatuur van 18°C is er geen warmterecuperatie en wordt de verse lucht van 18°C rechtstreeks de woning ingeblazen via de bypass.

Koelteterugwinning overdag

Op hete zomerdagen, wanneer de buitentemperatuur hoger ligt dan de binnentemperatuur, dient de warmtewisselaar om de ingeblazen lucht te koelen. De koudere binnenlucht geeft dan koelte af aan de warmere buitenlucht. Zo dient je mechanische ventilatie type D voor het behoud van de binnentemperatuur. Je plaatst het ventilatiesysteem overdag dan wel best op een lage stand om zo lang mogelijk de koelte binnen te behouden. Zo wordt er nog steeds voldoende verse lucht aangevoerd terwijl de lage luchtsnelheid in de warmtewisselaar de binnentemperatuur zo goed mogelijk behoudt.

Een voorbeeld: bij een binnentemperatuur van 23°C en buitentemperatuur van 30°C overdag wordt na ‘koelteterugwinning’ de lucht op 25°C naar de droge ruimtes aangevoerd. De zomerbypass werkt op dat moment dus niet.

Aandachtspunten voor koelen met ventilatie

Hoewel koelen via ventilatie minder direct en intensief werkt dan via een traditionele split-unit, vermijdt koeling via ventilatie de toevoer van warme, klamme lucht in de woning en houdt het de temperatuur constanter op een comfortabel niveau.

Hoe effectief de woning zal afkoelen via het ventilatiesysteem hangt af van een aantal omstandigheden. Koelen via ventilatie valt of staat met de constructie van de woning. Het vermijden van oververhitting blijft de basis. Hiervoor zijn een degelijke zonnewering en goede isolatie cruciale voorwaarden. Ook de thermische massa (denk aan massiefbouw of houtskeletbouw) maakt een groot verschil.

Geen wondermiddel

Koelen via ventilatie is geschikt voor een aangenaam koeleffect en een constantere aangename temperatuur. De ventilatie helpt het om de massa van het gebouw af te koelen. Door het lage temperatuurverschil en het lage luchtvolume is passieve koeling echter te beperkt om een gebouw actief te koelen. Hiervoor is een aparte installatie nodig. De grote voordelen van passieve koeling zijn het constante comfort en de lage energiekosten, toch niet te verwaarlozen troeven.